Đau lưng, mỏi gối là tình trạng phổ biến ở nhiều đối tượng, từ người lớn tuổi đến người lao động nặng hoặc nhân viên văn phòng ngồi lâu. Trong kho tàng y học cổ truyền, lá trinh nữ được biết đến là vị thuốc có công dụng hỗ trợ giảm đau nhức gân xương, đặc biệt là đau vùng thắt lưng và đầu gối. Vậy thực hư việc lá trinh nữ hỗ trợ giảm đau lưng, mỏi gối ra sao? Hãy cùng tìm hiểu thông tin chi tiết trong bài viết dưới đây.
Đặc Điểm Và Tính Chất Dược Liệu Của Lá Trinh Nữ
Lá trinh nữ (Mimosa pudica) là loài cây mọc hoang phổ biến ở nhiều vùng miền Việt Nam. Với đặc điểm lá cụp lại khi chạm vào, loài cây này còn có nhiều tên gọi dân gian như cây mắc cỡ, cây nhút. Trong y học cổ truyền, cây trinh nữ được ghi nhận là có tính mát, vị ngọt hơi đắng, quy vào kinh can và tâm. Tác dụng nổi bật của cây là an thần, giảm đau và chống viêm nhẹ.
Thành phần hoạt chất trong cây trinh nữ bao gồm mimosine (một loại alkaloid), flavonoid và các hợp chất tanin có tác dụng chống oxy hóa, kháng viêm và làm dịu cơn đau cơ – xương.
Cơ Chế Giảm Đau Từ Lá Trinh Nữ
Lá trinh nữ được đánh giá cao trong việc hỗ trợ giảm đau nhức vùng lưng và đầu gối nhờ các cơ chế sau:
Kháng viêm tự nhiên: Các hợp chất alkaloid và flavonoid trong cây có khả năng ức chế phản ứng viêm tại các mô cơ và khớp, từ đó giảm sưng tấy và làm dịu cảm giác đau.
Làm thư giãn cơ gân: Với tác dụng thư cân hoạt lạc, cây trinh nữ giúp giãn gân cơ đang co rút do hoạt động quá sức hoặc ngồi lâu sai tư thế, nhờ đó cải thiện khả năng vận động và giảm cảm giác cứng khớp, mỏi gối.
An thần, ổn định thần kinh: Đau nhức kéo dài thường đi kèm với căng thẳng và khó ngủ. Tác dụng an thần nhẹ của cây trinh nữ giúp thư giãn hệ thần kinh, hỗ trợ người bệnh ngủ ngon hơn và phục hồi nhanh hơn.
Bài Thuốc Dân Gian Dùng Lá Trinh Nữ Giảm Đau Lưng, Mỏi Gối
Trong dân gian, lá trinh nữ được sử dụng dưới dạng sắc uống hoặc sao vàng hạ thổ kết hợp với các vị thuốc khác để tăng hiệu quả giảm đau.
Bài thuốc 1: Dạng sắc uống đơn giản
-
Dùng khoảng 20–30g thân và lá cây trinh nữ khô
-
Rửa sạch, sao vàng hạ thổ
-
Đun với 700ml nước, sắc còn khoảng 300ml
-
Chia làm 2 lần uống trong ngày, dùng liên tục từ 5–7 ngày
Bài thuốc 2: Trinh nữ kết hợp với dây đau xương và ngưu tất
-
Lá trinh nữ khô: 20g
-
Dây đau xương: 15g
-
Ngưu tất: 10g
-
Sắc uống ngày 1 thang, liên tục 1 tuần để cải thiện tình trạng đau mỏi lưng gối lâu ngày
Ngoài ra, có thể dùng lá trinh nữ ngâm rượu (dưới dạng rượu thuốc) để xoa bóp ngoài da. Cách làm: dùng thân rễ trinh nữ khô khoảng 200g ngâm với 1 lít rượu trắng trong 10–15 ngày. Dùng rượu này xoa bóp vùng lưng hoặc gối ngày 2 lần sáng – tối để làm ấm khớp và giảm nhức mỏi.
Đối Tượng Nên Và Không Nên Dùng
Phù hợp với:
-
Người lớn tuổi bị đau nhức xương khớp theo mùa
-
Người bị đau lưng do thoái hóa đốt sống nhẹ
-
Người làm việc nặng hoặc ngồi lâu dẫn đến đau mỏi vùng thắt lưng và gối
Không nên dùng với:
-
Phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú
-
Người huyết áp thấp hoặc đang dùng thuốc an thần
-
Trẻ em dưới 12 tuổi
Lưu Ý Khi Dùng Lá Trinh Nữ
Mặc dù là dược liệu lành tính, nhưng việc sử dụng cây trinh nữ cũng cần đảm bảo đúng liều lượng và thời gian sử dụng:
-
Không dùng quá liều hoặc thay thế hoàn toàn thuốc điều trị
-
Không dùng liên tục dài ngày (nên nghỉ 7–10 ngày sau mỗi đợt 10–15 ngày dùng)
-
Nếu có biểu hiện dị ứng hoặc mệt mỏi, chóng mặt, cần ngưng sử dụng
Kết Luận: Lá Trinh Nữ Có Hỗ Trợ Giảm Đau Lưng, Mỏi Gối Không?
Từ góc nhìn y học cổ truyền và dân gian, lá trinh nữ có tác dụng hỗ trợ giảm đau lưng, mỏi gối nhờ khả năng kháng viêm, thư giãn cơ gân và an thần nhẹ. Tuy nhiên, dược liệu này chỉ phù hợp dùng trong các trường hợp đau nhức nhẹ đến trung bình. Đối với các trường hợp nặng hoặc đau do thoát vị đĩa đệm, gai cột sống… người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ để có hướng điều trị phù hợp hơn. Việc kết hợp cây trinh nữ với chế độ nghỉ ngơi, vận động hợp lý sẽ giúp tăng hiệu quả giảm đau và phục hồi sức khỏe hệ xương khớp.